De geschiedenis

Muziekvereniging Sint Caecilia bestaat al langer dan een eeuw. Al die jaren genoten jong en oud van dit muziekgezelschap. De harmonie heeft zich daardoor onmisbaar gemaakt in onze gemeenschap. In vogelvlucht een schets van het bewogen leven van een honderddriejarige.

Het begin

Een tiental mannen met A. Janssen uit Ulft als gangmaker wil - zo staat in het reglement - "in eene hoogst mogelijke studie eene hooge trap van wetenschap op muzikaal gebied bereiken". Het is ontroerend te lezen met welke ambitie de mannen van start gaan onder de muzikale leiding van de heer Nova uit Didam. En je wordt niet zomaar muzikant van de fanfare Sint Caecilia! Je moet Rooms Katholiek zijn en van onbesproken gedrag. Het is je plicht alle repetities bij te wonen, contributies en eventuele boetes tijdig te betalen. Je behoort goed te zorgen voor je muziekinstrument, je boeken en bescheiden en aanwezig te zijn bij uitvoeringen. Wekelijks wordt verwacht dat je 25 centen contributie betaalt. Kom je op een repetitie een kwartier te laat dan betaal je 5 centen boete; een half uur kost een dubbeltje en een heel verzuim een kwartje. Uitvoering verzuim wordt bestraft met 1 gulden boete.

G. Siebers, G. Derksen, H. Siebers, L. Beijkirch, A. Janssen, A. de Laak, J. Siebers, L. Grintjes, G. Essing, J. Dukkerhof, J. Essing, H. Dukkerhof, F. Overdreef en J. Zijlstra gaan op 23 september 1906 akkoord met het eerste reglement der fanfare Sint Caecilia. Pas in 1908 wordt het reglement officieel te Zevenaar geregistreerd. Dan tekenen ook de nieuwe werkende leden: H. Polman, J. Polman, G. Stoll en H. Peters.

In "Wacht am Rhein" te Tolkamer treedt de fanfare voor het eerst op. In 1908 wordt de dansmuziek verzorgd tijdens de carnaval bij "Backus" in Elten. Bij gelegenheid van de geboorte van Prinses Juliana in 1909 wordt zelfs 6 dagen achtereen gespeeld in Lobith en in Herwen. Ondanks het enthousiasme van de leden verlopen de jaren tot de Eerste Wereldoorlog moeizaam. Nieuwe leden melden zich mondjesmaat aan en evenzoveel leden bedanken voor het lidmaatschap. Het bespelen van een instrument blijkt toch moeilijker dan gedacht!

 

De fanfare van Herwen en Aerdt

Ook de dorpsgenoten hebben aanvankelijk geen hoge pet op van de muzikale kwaliteiten van de fanfare. Dat wordt duidelijk, als de jonge vereniging aan het bestuur van "Vrede en Vriendschap" vraagt of zij de kermismuziek mag verzorgen. Het antwoord van de senaat is duidelijk: "Het verzorgen van de muzikale rondgang door ons dorp, het concert op zondagavond en het maken van dansmuziek tijdens onze kermis vraagt veel van muzikanten. Jullie zullen eerst goed moeten oefenen om deze zware taak naar wens te kunnen uitvoeren!"

Nieuwe statuten

In 1925 worden de statuten herschreven. De naam van de vereniging wordt: R.K. harmonie Sint Caecilia te Herwen. De leden doen hun best de harmonie uitstraling te geven. Ze spreken af bij optochten petten met gouden biesjes te dragen en hun instrumenten regelmatig te poetsen.

Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog worden de activiteiten van de harmonie stilgelegd. Ze weigert te voldoen aan de verplichting zich aan te sluiten bij de cultuurkamer.

Na de oorlog besluit het bestuur eerst nieuwe leden aan te trekken en nieuwe instrumenten aan te schaffen, en daarna op zoek te gaan naar een dirigent. In 1948 krijgt de heer Jansen uit Varsselder de muzikale leiding van het korps. Het bestuur geeft de zusters opdracht een nieuw vaandel te maken. Na een heilige mis met algemene heilige communie en een koffietafel voor de leden en hun dames, wordt het vaandel ingewijd. Daarna volgt een optocht door het dorp en 's avonds is er bal in het parochiehuis. Jan Polman, het oudste lid van de harmonie, mag het nieuwe vaandel op de eerste tocht door het dorp dragen. De harmonie maakt een nieuwe start.

In 1951 wordt de heer Th. Eerden uit Millingen dirigent. Deze ambitieuze man stimuleert de muzikanten tot een grote inzet. Concoursen worden bezocht en zowel op concert als mars worden eerste prijzen met promotie behaald. Het vijftigjarig bestaan viert de vereniging met een fancyfair, een verloting en een balavond. Deze bloeiperiode duurt maar kort. In de tweede helft van de jaren vijftig neemt de animo voor het musiceren af. Het bestuur laat het wat afweten, de werkende leden komen minder trouw naar de repetities. De dirigent neemt ontslag, omdat repeteren met weinig muzikanten geen zin heeft. Een samenwerking met de Leo Harmonie uit Lobith is het gevolg, omdat repeteren met een flinke bezetting prettiger is. K. Derksen, H. van Moerkerk en A. Heinst versterken in 1951 het bestuur. Ervaren muzikanten zeggen toe leerlingen te begeleiden. Dit nieuwe elan leidt er toe, dat dirigent Eerden terugkomt. Snel blijkt, dat het repetitielokaal te klein is. De kolenschuur van de weduwe Rietbergen wordt ingericht als repetitieruimte.

De jaren zestig en zeventig

Ook deze opleving is van korte duur. Op 8 mei 1965 worden na een buitengewone ledenvergadering alle activiteiten stilgelegd in de hoop dat er reactie komt vanuit de gemeenschap. Na de kermis komt een groep muziekliefhebbers bijeen om de vereniging nieuw leven in te blazen. Tinus Koenen leidt de vergadering. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk. Alle aanwezigen zijn bereid een bestuursfunctie te aanvaarden. Gekozen worden: M. Koenen, H Koenen (Bruur), B. Peters, J Kummeling en B. Polman. Deze mannen hebben ervoor gezorgd dat St. Caecilia een geslaagde doorstart maakt. Zij benoemen de heer Bosvelt als dirigent.

 

St. Caecilia in 1965 bij Putmanskrib tijdens de herwense kermis

Door bemiddeling van de dirigent kunnen in Nieuw-Dijk oude muziekinstrumenten in bruikleen worden verkregen. Een supportersvereniging wordt opgericht en zet zich in, het werk van de muzikanten te verlichten. Dankzij het instrumentenfonds kan nieuw materiaal voor de tamboers gekocht worden. Bart Derksen wordt instructeur.

Het zestigjarig bestaan kan 1 jaar na de nieuwe aanpak groots worden gevierd. Op vrijdagavond 23 september verzorgt de jubilerende vereniging een concert. Enkele dames overhandigen nieuwe uniformen, en Richard Fierkens biedt namens de FICO een nieuw vaandel aan. De 76-jarige oprichter Th. Siebers wordt gehuldigd evenals 7 muzikanten die 40 jaar lid zijn: M. Tiemessen, T. Gerritzen, M. Koenen, H. ten Eikelder, W. Verhoeven, L. Grintjes en A. Heinst.

De start van het tamboerkorps, de nieuwe uniformen en instrumenten stimuleren de leden. In Brievenbroek wordt in 1969 een eerste prijs behaald; de vereniging is op de goede weg. De ambitie is zo groot, dat de heer van der Ward van de luchtmachtkapel wordt aangetrokken als instructeur. Op het schoolplein geeft hij exercitie en zo leert St. Caecilia "shows draaien". De oudere muzikanten kunnen de vernieuwing niet bijbenen. Als tijdens de kermis Toon Heinst bij het showen in de schutterstent als enige de verkeerde kant oploopt, is het met het exerceren gebeurt. De ouderen komen in opstand.

Door interne verschillen binnen het bestuur treedt het begin 1972 af. De jeugdige Casper Peters wordt de nieuwe voorzitter. Hij neemt een moeilijke taak op zijn schouders. De lage opkomst op de repetities en de geringe animo thuis te oefenen is een bron van frustratie. Toch pakt het bestuur de zaken energiek aan: het werkt mee aan het oprichten van een muziekschool voor leerlingen van de gemeente Rijnwaarden. Hiermee wordt de instroom van jonge muzikanten bevorderd. Ook start een succesvolle oud-papieractie om de kas te spekken. In 1978 stopt Peters.

 

St. Caecilia tijdens hun 60-jarig bestaan

Op de jaarvergadering ontstaat een discussie tussen voorstanders van de gematigde, en van de harde lijn. Bertus Wezendonk - als hardliner - verwoordt het op de jaarvergadering als volgt: "Als een bestuur zich niet aan de afspraken met betrekking tot het repetitiebezoek houdt en doortast, dan blijf je met een groep lakse leden zitten. Door hun houding bederven ze op den duur ook de goedwillende leden en zeker de jeugd. Het is erop of eronder. Door een krachtige houding van het bestuur ontstaat een gezonde vereniging, of er blijven zo weinig leden over dat er geen muziek meer gemaakt kan worden!" Deze taal spreekt de aanwezigen aan en Wezendonk wordt tot voorzitter gekozen.

Op naar de honderd

Lof voor de muzikanten die - ondanks de "laat maar waaien" -cultuur van nog al wat leden - de vereniging door hun inzet ruggengraat hebben gegeven. De harde aanpak heeft niet het gewenste effect. Henk Koenen neemt de voorzittershamer in 1980 over. Zijn standpunt: "Het collectief is belangrijk, maar het individu moet niet uitgeschakeld worden". Henk wil als voorzitter een tussenpersoon zijn die het uitwisselen van gedachten tussen leden mogelijk maakt. Met zijn bestuursleden slaagt hij er in een kwart eeuw lang de eenheid binnen de vereniging te bewaren en rust te scheppen.

 José de Laak-Koenen en Wilma Rieswijk tijdens het 75-jarig bestaan

Op 14 juni 1981 wordt het 75-jarig bestaan gevierd met een H.Mis en een rondgang door het dorp. 's-Middags is er een receptie met medewerking van andere korpsen en de feestdag wordt met een dansavond afgesloten. De vereniging groeit in deze jaren dankzij de instroom van jongeren. Met de komst van de nieuwe generatie verandert het een en ander. De gemiddelde leeftijd van de muzikanten daalt; de harmonie wordt van een mannenclub een gemengd gezelschap. Door de media en de scholing groeit de kennis van de muziek en dat heeft zijn invloed op de repertoirekeuze; de repetities worden zakelijker.

Met J. Eerden, H. van Gemert en A. Kieviet krijgt de harmonie professionele muzikale leiders. Door deze dirigenten en de goede scholing van de jonge muzikanten stijgt het niveau. Er ontstaat spanning tussen de ambitieuze leiding en muzikanten. De dirigenten willen naar concoursen, de leden houden de boot af. Een hoger niveau kost repetitietijden die tijd hebben de muzikanten niet.

Ondanks dit spanningsveld wordt toch aan een aantal concoursen deelgenomen en groeit de harmonie naar een niveau dat zij tot nu toe weet te handhaven. 

Onze muziekvereniging tijdens de rondgang door ons dorp ter ere van ons 100-jarig jubileum

St. Caecilia bestaat uit 2 onderdelen: de harmonie en het tamboerkorps. Hierin spelen mensen die soms al heel lang muziek maken. Kenmerkend is de gezelligheid die naast het muziek maken ook hoog in het vaandel staat.

Op het jaarprogramma staan verschillende activiteiten die in het dorp plaatsvinden en muziekaal door ons worden begeleidt. Denk hierbij aan carnaval, koninginnedag, sinterklaasintocht en natuurlijk de Herwense kermis. Tevens verzorgen we een paar keer per jaar concerten, met regelmatig een thema concert. Zowel binnen als buiten, lente als najaar en natuurlijk ook tijdens de kerst periode. Ook de oud-inwoners van Herwen die in het verzorgingstehuis Lobede wonen worden 1 keer per jaar met een bezoek van de vereniging vereerd. Tijdens alle de optredens voeren we zowel gezamenlijk als apart nummers uit.

In de harmonie, welke uit ongeveer 30 leden bestaat, spelen naast klarinetten, trompetten, saxofoons en baritons ook een hoorn en dwarsfluiten mee. Zij oefenen op woensdagavond van 19.00 tot 21.00 uur onder leiding van Michael van den Broeck. Bij de tamboers wordt er op meerdere soorten trommels gespeeld en speelt een lyra mee. De repetitieavond van de tamboers is op dinsdag. Vanaf 19.00 uur worden eerst de jeugdleden opgeleid. Later op de avond komen de gevorderde tamboers erbij en wordt er gezamenlijk gerepeteerd. Naast het opleiden van de jeugdige tamboers door Arend-Jan van Straten leidt hij ook de repetitieavond van de tamboers.

Het is mogelijk om vanaf groep 4 via St. Caecilia blokfluitlessen te volgen : PRIMO hafa Rijnwaarden. Deze lessen worden gegeven door erkende docenten van het Musiater en bij voldoende deelname in Herwen gegeven. Leerlingen kunnen een instrument van St. Caecilia in bruikleen krijgen. Zo blijven ze ook betrokken bij de plaatselijke muziekvereniging en kan van de kennis en ervaring van de leden gebruik worden gemaakt.

Wil je meer informatie over de lessen en instrumenten kun je tijdens een repetitie avond van de harmonie of tamboers langskomen. Of contact opnemen met een van de volgende personen:

Harmonie: Jorrit Thijssen, Stationsstraat 32, Zevenaar
Tamboers: John Teunissen, Kettingpol 23, Herwen